Deelnemers ontmoeten bestuurders
Een goed gesprek over ons nieuwe pensioen
Drie deelnemers die hun vragen en twijfels delen met experts van Pensioenfonds ING. Over ‘een echte pensioenpot’. Over de kans op profiteren van stijgende beurskoersen én van treuren bij tegenvallende rendementen.
Kortom: wat betekent het nieuwe stelsel voor het pensioen? Het werd een goed gesprek, met als afdronk bij in elk geval een van de deelnemers: “Nu ik dit weet, ben ik er een stuk geruster op.” En bij een andere: “Verhelderend!”
Wat mag je verwachten van je pensioen?
Nog voordat de eerste vraag op tafel komt, blijken alle deelnemers aan dit gesprek iets met elkaar gemeen te hebben: dat pensioen, dat leeft! Iris de Gans vertelt over het plezier dat zij na haar pensionering beleeft aan haar baantjes (bij UWV en in een winkel) en vrijwilligerswerk. Cora den Oudsten geniet van de prachtige historie van de stad Vianen en zet zich daarnaast in voor een lokaal goed doel. En voor Bas Vis, nog werkzaam bij ING, is pensioen nog een paar jaartjes weg, met als grote vraag: wat straks te doen met al die vrije tijd?
En ook Peter van Meel en Wim van Iersel zijn, hoewel nog volop actief voor Pensioenfonds ING, toch al geregeld met hun ‘tweede leven’ bezig. Peter van Meel ziet eerder stoppen met werken als een te overwegen optie. Wim van Iersel neemt zich voor na zijn pensioen extra tijd te besteden aan zijn kleinkinderen, reizen en sporten.
Maar in welke fase van het leven je je ook bevindt, de vraag is belangrijk: wat mag je verwachten van je pensioen? En hoe pakt dat straks uit voor alle 70.000 deelnemers – te weten actieven, slapers en gepensioneerden?
Wie bepaalt of Pensioenfonds ING meedoet in het nieuwe pensioenstelsel?
Cora den Oudsten, deelnemer
Cora den Oudsten legt haar vraag op tafel. “Wie bepaalt of Pensioenfonds ING meedoet in het nieuwe stelsel?”
Wim van Iersel: “Dat bepalen de sociale partners. Dat zijn de werkgevers ING en NN en de vakbonden samen. Zij kunnen ons vragen ‘in te varen’. En als dat verzoek komt, moeten wij als Bestuur beslissen of het voor Pensioenfonds ING verstandig is om te participeren in het nieuwe stelsel. Dat is een zakelijke, rationele afweging.”
Peter van Meel: “‘Invaren’ is een beetje jargon. Primair kijken we naar wat het voor onze deelnemers betekent. Financieel, wat zijn de verwachtingen voor de uitkeringen? Kunnen wij de consequenties van het nieuwe stelsel goed uitleggen aan onze deelnemers? En hoe reageren zij hierop? Wat betekent het voor de administratie? Hoe gaat de toezichthouder om met fondsen die eventueel niet overstappen op het nieuwe stelsel?”
Iris de Gans: “Als ik me niet vergis stond en staat Pensioenfonds ING er goed voor. Hoe is onze uitgangspositie?
Peter van Meel: “Onze dekkingsgraad is 160 procent, we hebben dus een buffer van 60 procent. Dat is van belang, want in het nieuwe stelsel worden de buffers verkleind naar zo’n 15 procent, wat zal resulteren in een hogere toekenning. In het algemeen gaan de toekenningen/uitkeringen meer meebewegen met het rendement van onze beleggingen in aandelen, obligaties, vastgoed, noem maar op. Dat is een belangrijke eigenschap binnen het nieuwe stelsel.”
Cora den Oudsten: “Maar hoe erg kan het dan alsnog worden als we een echte recessie krijgen?”
Peter van Meel: “Het stelsel biedt mogelijkheden om de effecten van een recessie te dempen en als we overgaan naar het nieuwe stelsel willen we daar ook zeker gebruik van maken. Een deel van de buffer – 15 procent van ons belegd vermogen, ongeveer 3,5 miljard euro – stoppen we dan in een solidariteitsreserve om schokken op te vangen. Hiermee hebben wij een vrij robuust vangnet waarmee we de pensioenen in geval van een diepe crisis op peil kunnen houden.”
Wim van Iersel: “Die reserve is stevig, en dankzij onze hoge dekkingsgraad steviger dan bij sommige andere fondsen. Zij kunnen op zeker moment de pensioenen niet meer verhogen en zullen moeten korten op de pensioenen. We hopen dat we onze solidariteitsreserve nooit nodig zullen hebben. In mindere tijden kan hij worden gebruikt en in betere tijden weer aangevuld uit de gemaakte rendementen.”
Bas Vis: “Onze sterke positie helpt ons dus ook in het nieuwe stelsel?
Wim van Iersel: “Dankzij het feit dat we een ‘rijk’ pensioenfonds zijn, hebben wij tot nu toe ruim kunnen indexeren. Dat geeft geen garanties voor de toekomst. Daarom vinden wij het ook belangrijk om die solidariteitsreserve tot aan het wettelijke maximum te vullen. In die geest willen we doorgaan om deelnemers dezelfde zekerheid te bieden als vandaag. Al is die natuurlijk niet oneindig.”
Peter van Meel: “Precies. Want het blijft een pensioenstelsel, waarin premies en rendementen iedereen een goed pensioen moeten opleveren. Het korten en verhogen van pensioenen dat in het huidige stelsel discussie oplevert, wordt in het nieuwe stelsel vervangen door wat wordt omschreven als ‘mee-ademen’ met de rendementen die we behalen.”
Iris de Gans: “Ik vraag mij af: als Pensioenfonds ING meedoet in het nieuwe stelsel, hoe worden dan de aanspraken omgezet in een echt pensioenpotje per persoon? Hoe wordt dat verdeeld?”
Wim van Iersel: “Wat je hebt opgebouwd, wat je aanspraken zijn, dat zie je nu op het Uniform Pensioenoverzicht, het UPO. Evenals wat er voor de partner beschikbaar is. Als we overgaan naar het nieuwe stelsel krijg je ergens tussen nu en 2027 een brief waarin staat waar je recht op hebt. Alleen heet het dan ‘uw persoonlijk pensioenvermogen’.”
Peter van Meel: “Je voorziening, een term van vandaag, wordt dan je pensioenpotje. Dat is de basis van je pensioen. Daar komt het rendement bij, plus jouw deel van de buffer. Samen een groot bedrag. Dat potje is van jou, Iris. Dat rekenen we voor jou om tot de levenslange uitkering die je krijgt als je met pensioen gaat. Zo nodig met een stukje uit de solidariteitsreserve, als de economische tijden daar aanleiding toe geven.”
Bas Vis: “Ik begrijp dat we een hele dikke buffer hebben, die deels over de deelnemers wordt verdeeld. Een fijne zekerheid.”
Wim van Iersel: “Dat klopt! En die zekerheid koesteren wij. Zo is bijvoorbeeld een groot deel van het vermogen van Pensioenfonds ING geïnvesteerd in beleggingen met een laag risicoprofiel; minder in aandelen en vastgoed en meer in staatsobligaties.”
Bas Vis: “Ik heb eerlijk gezegd ook weleens gedacht: waarom stopt Pensioenfonds ING geld in inflation-linked bonds, is dat nou nodig? Achteraf ben ik er wel blij mee.”
Wim van Iersel: “Terecht. Dat zijn staatsobligaties die bescherming bieden tegen inflatie. In deze tijden is een groot deel van ons vermogen daarin belegd – en ze nemen in waarde toe. Gelukkig maar!
Dus Pensioenfonds ING kan eigen keuzes blijven maken, een eigen koers blijven varen?
Bas Vis, deelnemer in dienst bij ING
Cora den Oudsten: “De sociale partners kunnen Pensioenfonds ING dus vragen om mee te gaan in het nieuwe stelsel. En wij deelnemers kunnen onze stem laten horen. Hoe? Komt er een onderzoek naar onze mening?
Peter van Meel: “Wij willen zeker weten wat de deelnemers ervan vinden. Rond het tweede kwartaal van 2023 doen we een deelnemerspeiling, met een aantal vragen. Waar zitten de zorgen, wat moeten we nog beter uitleggen? Ook gaan we in het nieuwe jaar webinars organiseren en daarna gesprekken voeren met deelnemers. Maar eerst geven we vooral voorlichting, bieden we de feiten. Dit gesprek dat we nu voeren en de website waarop dit artikel verschijnt, plus het magazine dat uitkomt – ze vormen allemaal onderdeel van deze communicatie-inspanning.”
Iris de Gans: “Hoe zit het trouwens met het nabestaandenpensioen, hoe werkt dat in het nieuwe stelsel?”
Peter van Meel: “Daarin verandert niets. Het partnerpensioen ‘verhuist’ gewoon mee. Dat blijft. Net als de mogelijkheid om eerder of later met pensioen te gaan, dat blijft ook overeind. Je mag ook straks bij Pensioenfonds ING al op zijn vroegst op je 55ste met pensioen.”
Bas Vis: “Fijn om te weten. Ik ben al wat langer aan het nadenken om eerder met pensioen te gaan.”
Cora den Oudsten: “Wat blijft er in het nieuwe stelsel over van Pensioenfonds ING?
Peter van Meel: “Gaan we over naar het nieuwe stelsel of gaan we liever op de oude voet verder? Pensioenfonds ING blijft bestaan, we gaan niet op in een groter geheel of zo. We administreren het pensioen volgens de nieuwe regels.”
Wim van Iersel: “Ons Bestuursbureau bestaat uit 25 mensen. Dat zijn de mensen die voor jouw pensioen zorgen. Rond een eventuele omschakeling kunnen dat er tijdelijk meer zijn. Maar Pensioenfonds ING blijft Pensioenfonds ING.”
Bas Vis: “Dus Pensioenfonds ING kan eigen keuzes blijven maken, een eigen koers varen?”
Wim van Iersel: “Zeker. We zitten niet in een keurslijf. Als onze deelnemers bijvoorbeeld meer aandacht willen voor maatschappelijk verantwoord beleggen, dan kunnen we daarin mee.”
Bas Vis: “Er zijn ook andere fondsen waar maar mondjesmaat is geïndexeerd. En er zijn ook critici die vinden dat een nieuw stelsel in de huidige tijd van inflatie geen goed idee is.
Peter van Meel: “Maar er wordt al zo lang – sinds 2008 – gesproken over een beter stelsel. Er is veel steun voor. Bij de behandeling in de Tweede Kamer klonken er veel mitsen en maren; het wordt er met al die amendementen niet duidelijker op. Wordt het solidariteitsbeginsel in het nieuwe stelsel losgelaten? Zeker niet. Je pensioenpotje kan niet leeg raken. Daar zorgen wij voor.”
Iris de Gans: “Mensen vinden het pensioen ongeveer het moeilijkste onderwerp dat je kunt bedenken. Dat zie je ook in de Kamer. Er zijn zoveel misverstanden!”
Wim van Iersel: “Je hebt een punt, het ís ook complex. We zullen in de komende tijd heel goed moeten uitleggen wat de consequenties van het nieuwe stelsel zijn, wat de ‘slechtweerscenario’s’ zijn, noem maar op. Je hebt mijn garantie dat we daar veel tijd en energie in gaan steken.”
Cora den Oudsten: “Fijn om te weten. Ik vind dat belangrijk. Dat neem ik mee uit dit gesprek. Ik ben iets meer gerustgesteld, doordat het collectief overeind blijft.”
Iris de Gans: “Ik denk dat Pensioenfonds ING meer vertrouwd wordt door deelnemers dan sommige andere fondsen. Ga daar zuinig mee om.”
Bas Vis: “De winst uit deze sessie is voor mij dat ik de argumentatie bij Pensioenfonds ING om eventueel mee te doen in het nieuwe pensioenstelsel beter begrijp.”
Pensioenfonds ING, anders dan andere fondsen
Pensioenfonds ING is een gesloten fonds, er treden geen nieuwe deelnemers meer toe. Maakt dat de positie van dit fonds straks anders als Pensioenfonds ING zou deelnemen of ‘invaren’ in het nieuwe stelsel? Dat er geen premie meer binnenkomt is een belangrijk gegeven. De pensioenen en ook de eventuele indexering komen uit de ‘pot’.
Peter van Meel: “Er komen dus ook geen nieuwe, jonge deelnemers bij die met hun premie decennialang bijdragen aan de groei van het fonds. Een gesloten fonds heeft – vergeleken met een open fonds – een kortere horizon. Op den duur gaat de laatste deelnemer met pensioen. Ook al duurt dat nog lange tijd, we moeten daar wel rekening mee houden, onder meer door minder risicovol te beleggen.”
Aan tafel:
Peter van Meel, Uitvoerend Bestuurder
Wim van Iersel, Uitvoerend Bestuurder/Directeur Beleggingen
Bas Vis, in dienst bij ING
Cora den Oudsten, gepensioneerd
Iris de Gans, gepensioneerd
Noot van de redactie – hoe zit dat bij andere pensioenfondsen?
Op deze website hebben we zo zorgvuldig mogelijk proberen uit te leggen wat de eventuele invoering van het nieuwe pensioenstelsel in het algemeen betekent én specifiek voor deelnemers van Pensioenfonds ING. Ondanks dat het wetsvoorstel is aangenomen door de Eerste en Tweede Kamer is er nog veel onduidelijk, daarom kunnen hier geen rechten aan ontleend worden.
Daarnaast hebben deelnemers ook pensioenaanspraken bij andere fondsen. Wat de specifieke gevolgen zijn van de eventuele invoering van het nieuwe pensioenstelsel voor uw pensioenopbouw bij andere pensioenfondsen, kunt u bij hen checken.